Çağımızın en önemli çevre meselelerinden biri olan atık yönetimini, 13. Uluslararası Geri Dönüşüm, Çevre Teknolojileri ve Atık Yönetimi Fuarı REW İstanbul’da büyük ilgi gören Atlas Atık Yönetimi standında ziyaret ettiğimiz, Atık Yönetimi Direktörü Cengiz Dazkır ile görüştük.
Günümüzde çevre duyarlılığı her alanda karşımıza çıkan bir olgu. Dünyayı daha yaşanılır bir hale getirmek ve korumak, gelecek nesillere karşı en önemli sorumluluk olarak görülüyor. Atık yönetiminin bu noktada önemi sizce nedir?
Hızla artan nüfus ve sanayileşme ile gün geçtikçe büyümeye devam eden evsel ve endüstriyel atık sorunu, çevremizi ve sağlığımızı tehdit eder boyutlara ulaşmıştır. Gelişmeye ara vermeden devam eden teknoloji sebebiyle de atıkların karakterizasyonu karmaşık hale gelmiş ve bertaraf edilmelerini güçleştirmiştir. Bu nedenle atıkların; doğru analiz edilmesi, kaynağında oluşumun önlenmesi ve eğer oluşumunun önlenmesi mümkün değilse en uygun bertaraf yönteminin belirlenmesi gibi kavramlar gereklilik haline gelmiş olup bu konu “atıkların yönetimi” ihtiyacını doğurmuştur.
Atık yönetimi tanım olarak; faaliyetler sonucu oluşan, herhangi bir şekilde kullanılması mümkün olmayan ve üreticisi tarafından uzaklaştırılmak istenen evsel ve endüstriyel atıkların bertarafı için yapılan uygulamaların yönetilmesidir. Atık yönetimi, oluşan atıkların çevreye ve insan sağlığına verebileceği zararları ortadan kaldırmayı amaçlar ve bu amaçlar doğrultusunda tüm mevzuata uygun hareket eder.
Atık yönetiminde hedef; atığın oluşmasını önlemektir. Eğer önleme mümkün değilse olabildiğince az miktarda atık oluşturulması istenir. Oluşan bu atıkların da fiziksel yollarla yeniden kullanımını hedeflenir. Atığın yeniden kullanımı mümkün değilse fiziksel, kimyasal ve biyolojik işlemlerle geri dönüşüm veya geri kazanım sağlanır. Eğer atığın oluşumu önlenemiyorsa ve herhangi bir şekilde değerlendirilemiyorsa nihai bertarafı sağlanır. Atık yönetiminin temel gayesi budur.
Eğer atıkları belli bir plan çerçevesinde bertaraf etmezsek bu atıklar, yaşanabilir çevre ve yaşam alanımızı bozarak çeşitli problemlere sebebiyet verir. Bu sorunlar beraberinde fiziksel, ruhsal bozukluklara yol açar ve gelecek nesillerin yaşamını tehdit eder. Atıkların yönetilmediği ortamlarda kaliteli yaşam güçleşir. İnsanlar günlük işlerini yapamaz hale gelirler, tüm faaliyetler durur ve ekonomik kalkınma sona erer.
Atlas Atık Yönetimi’nin faaliyetleri ve hedeflerinden bahseder misiniz?
Atlas İnşaat bünyesinde kurulan Atlas Atık Yönetimi’nin hedefi; oluşan her tür atığı Avrupa Birliği formlarında kalite ve çevre duyarlılığını en üst seviyede tutarak, günümüzün son teknoloji ve sistemlerini kullanarak toplamak, taşımak, geri dönüşümünü sağlayarak, tamamına yakınını bertaraf ederek, yenilenebilir enerji ve geri kazanım sağlamaktır. Bunun için yürürlükte olan tüm mevzuata uygun, teknolojisi tüm dünyada kabul edilmiş tesisler kurarak daha temiz, daha sağlıklı, yaşanabilir ortamlar yaratmak amaçlarımızdandır.
Evsel nitelikli katı atıkların kaynağında; ambalaj atıkları, organik atık ve diğer atıklar olarak üç ana kategoriye ayrılarak toplanmasını sağlamak, ambalaj atıklarını geri dönüşüme tabi tutmak, organik evsel atıklar, büyükbaş hayvan gübresi, kanatlı hayvan gübresi, pazar ve hal atıkları ve tarımsal atıklar, organik fermantasyon ile elektrik ve ısı elde etmek, kalan artığı topraklarımızın ihtiyaç duyduğu organik gübre olarak işlemek, depolanacak atık miktarını (inorganik) minimize etmek başlıca hedeflerimizdendir.
Ana faaliyet alanlarımız; katı atık yönetimi, evsel nitelikli çöplerin toplanması ve taşınması, cadde, sokak ve meydanların el ve makine ile süpürülmesi-temizlenmesi, semt pazarlarının süpürülüp yıkanması, konteynerlerin yıkanıp dezenfekte edilmesi, moloz vb. inşaat atıklarının toplanması ve taşınması, yeni sistem yer altı ve yer üstü konteyner sistemi ile atıkların toplanması, ambalaj atık yönetimi ambalaj atıkları toplama ve ayrıştırma tesisi kurma ve işletme, entegre katı atık yönetimi, ikili toplama sistemine uygun katı atıkların toplanması ve taşınması, geri dönüşüm, ayrıştırma ve atık hazırlama tesisleri kurma ve işletme, biyometanizasyon gazından (biyogaz) enerji üretimi, tıbbi atık sterilizasyon tesisi kurma ve işletme, düzenli depolama sahası yapımı, işletilmesi ve depolama gazından enerji üretimi, vahşi depolama alanlarının rehabilitasyonu, transfer istasyonu kurma ve işletme gibi konulardır.
Şu anda devam eden faaliyetlerimiz;
Şişli Belediyesi Ambalaj Atıkları Toplama Ayırma Tesisi.
Şişli ilçesi dahilindeki cadde, sokak ve pazar yerlerinin süpürülmesi, yıkanması, çöp toplama ve taşıma işi.
Sancaktepe ilçesi katı atıkların toplanması nakli ve kent temizliği.
Elazığ ili tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı ile Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisinin işletilmesi.
Bolu ili Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisinin her türlü idari, teknik işin yapılması şartıyla 10 yıl süre ile işletilmesi.
Osmaniye ili tıbbi atıkların toplanması, taşınması ve sterilizasyon tesisi inşa edilerek işletilmesi.
Osmaniye ili katı atık entegre yönetim sisteminin kurulması, gerekli tesislerin yapımı ve işletilmesi (düzenli depolama sahasının işletilmesi, ambalaj atık ayrıştırma tesisi kurma ve işletme, mekanik biyolojik ayrıştırma tesisi işletilmesi, vahşi depolama sahasının rehabilitasyonu, 3 adet atık transfer istasyonu yapımı, işletilmesi ve atıkların transferi, vahşi depolama sahalarından yatay ve dikey borularla elektrik elde edilmesi).
Sektördeki sorunlara ve Atlas Atık Yönetimi’nin sunduğu çözümlere yönelik bir değerlendirme alabilir miyiz?
Sektörümüzdeki en temel problem bilinçlendirme çalışmalarının yetersizliğidir. Biz tüm gayretimizle özverili olarak çalışsak da atıklar kaynağında ayrıştırılmadığı için atık yönetimi çalışmalarımız aksamaktadır. Sektördeki diğer kurumların da bu temel sorundan yakındıklarını dile getirmeliyim. Toplumda bu konuda yeterli bilincin oluşmaması, her geçen gün artan nüfusla birlikte önemli bir sorun haline gelmektedir. Geçmişte bilinç oluşturma çalışmalarının yetersiz olması günümüzü olumsuz etkilese de şu an yapılan çalışmaların ve eğitimlerin anaokullarına kadar indirgenmiş olması bizler için ümit vericidir.
REW 2016 fuarında da birincil hedefimiz gelecek nesillerin, çevre ve atık yönetimi konusunda farkındalığının oluşturulması idi. “Ağaç yaş iken eğilir” atasözünden aldığımız ilhamla da genç nesillere bu konuda bilinç kazandırabildiysek görevimizi tamamlamışız demektir.
Altı ay içinde doğada %100’ü çözünebilir “Doğaya Kurşun Sıkma”, “Kaynağında Ayrıştırılmayan Her Atık Doğaya Sıkılan Kurşundur” sloganı ve görseliyle hazırladığımız poşetlerimizle de bu konuda toplumsal bir algı oluşturmaya çalıştık.
Atlas Atık Yönetimi olarak bizler “Kirletme, Kirlenirsin” bilincinin benimsenmesi için 7 gün 24 saat çalışıyoruz. Eğer sektördeki sorunlara kökten çözüm bulmak istiyorsak toplumumuza bu bilinci benimsetmeliyiz. Bu bilinci oluşturduğumuzda çevrenin korunması ile atıkların yönetimi kolaylaşır ve en önemli sorunun üstesinden gelmiş oluruz.
28-30 Nisan günleri arasında düzenlenen REW İstanbul fuarında en çok ilgi gören stantlardan biri Atlas İnşaat ve Atlas Atık Yönetimi’ne aitti. Fuardan beklentileriniz ne düzeydeydi, ne kadarı karşılandı?
Evet, standımıza ilgi oldukça yoğundu. Fuar süresinin hemen hemen tamamını ziyaretçilerimizle toplantılar yaparak geçirdik. Fuara katılma kararı aldıktan sonra fuar öncesi, yönetimimizle sayısız toplantılar gerçekleştirdik. Bu doğrultuda tüm tesislerimizin maketlerini ve tanıtım filmlerini hazırladık. Stant projemizi, çevreye olan saygımız ve işimize gösterdiğimiz önemi ortaya çıkarmak için özel olarak tasarladık. Atık yönetimi kapsamında, yaşam alanı ve doğaya olan hassasiyetimiz ile doğru teknoloji ve ekipmanlarla yaptığımız ve yapacağımız hizmetlerimizi sizlere sunduk. Her detayı itina ile irdeledik. Fuara katılma hedeflerimizi sıraladık ve fuar süresince ziyaretçilerimizin göstermiş olduğu ilgi, hedeflerimize ulaşma doğrultusunda bizlere itici güç oldu.
Atlas Atık Yönetimi olarak bizler, evsel ve endüstriyel tüm atıklar için önleyici, düzenleyici ve en uygun metotlarla bertaraf edici faaliyetleri özenle yapmak ve doğaya zarar vermeden yaşanabilir alanların sürdürebilirliğini devam ettirmek için doğru ekipman ve yöntemlerle uzman ekibimizle dur durak bilmeden çalışıyor; yaşanabilir bir çevre ve gelecek nesillere aktarılacak güzel bir dünya için işimize her gün hevesle yeniden başlıyoruz.