Atık en basit tanımı ile ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullandığımız maddelerin, o an için kullanılmayan veya kullanıldıktan sonra atılan kısmıdır. Dünyamızda her yıl milyarlarca ton atık oluşmakta ve bu atık miktarı hızla gelişen ve büyüyen endüstrileşmeyle doğru orantılı olarak artmaktadır. Her türlü üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu ortaya çıkan bu atıkların insan sağlığına ve çevreye geri dönüşümü olmayan zararlar verdiği kabul edilmektedir. Genel olarak atıklar içinde “zararsız atık” olarak tanımlanacak bir atık türü olmadığı vurgulanmaktadır.
Bileşiminde insan sağlığı ve çevre için tehlikeli olan ve zararlılık potansiyeli taşıyan maddeleri içeren evsel ve endüstriyel kaynaklı olabilen atıklara tehlikeli atıklar denir. Tehlikeli atıkların tanımında iki ana yaklaşımın olduğu vurgulanmaktadır. Atığın tehlikeli olma özellikleri çevredeki zararın ortaya çıkma süresi ile ilgili olarak “kısa sürede oluşan zararlar” ve “uzun sürede oluşan zararlar” şeklinde çevresel etkileri yönünden ele alınmaktadır. Tutuşabilirlik, koroziflik, reaktiflik, zehirlilik özelliklerinden bir ya da bir kaçını gösterme durumu ise “atık özellikleri açısından yaklaşım” olarak ifade edilmektedir.
14.03.2005 tarihli ve 25755 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde tehlikeli kabul edilen atıkların özellikleri aşağıda belirtilmiştir (TAKY, 2005):
H1 Patlayıcı: Alev etkisi altında patlayabilen şoklara ve sürtünmeye hassas olan maddeler,
H2 Oksitleyici: Özellikle yanıcı maddelerle temas halinde iken reaksiyona giren maddeler,
H3-A Yüksek Oranda Tutuşabilenler: 21oC’nin altında parlama noktasına sahip sıvı maddeler ve preparatlar (aşırı tutuşabilen sıvılar dahil), ortam sıcaklığında hava ile temas ettiğinde ısınabilen ve sonuçta tutuşabilen maddeler, bir ateşleme kaynağı ile kısa süre temas ettiğinde kolayca tutuşabilen ve ateşleme kaynağı uzaklaştırıldığında yanmaya devam eden maddeler,
H3-B Tutuşabilen: 21oC’ye eşit veya daha yüksek ya da 55oC’ye eşit ya da daha düşük parlama noktasına sahip olan sıvı maddeler ve preparatlar,
H4 Tahriş edici: Deri ile temas halinde yanığa sebebiyet veren korozif olmayan maddeler,
H5 Zararlı: Solunduğu, yenildiği veya deriye nüfuz ettiğinde sağlık riski içeren maddeler,
H6 Toksik: Sağlık yönünden ciddi akut veya kronik risk oluşturan maddeler,
H7 Kanserojen: Kansere yol açan maddeler,
H8 Korozif: Temas halinde canlı dokuları tahrip eden maddeler,
H9 Enfeksiyon yapıcı: Hastalığa sebep olan mikroorganizmaları içeren maddeler,
H10 Teratojenik: Kalıtımsal olmayan sakatlıklara yol açan ve riskini barındıran maddeler,
H11 Mutajenik: Kalıtsal genetik bozukluklara yol açan veya riskini barındıran maddeler,
H12 Havayla, suyla veya bir asitle temas etmesi ile zehirli veya çok zehirli gazları serbest bırakan madde veya preparatlar,
H13 Yukarıda listelenen karakterlerden herhangi birine sahip olan atıkların bertarafı esnasında ortaya çıkan madde ve preparatlar ve
H14 Ekotoksik: Çevre üzerinde zararlı etkileri olan maddelerdir.
