Türkiye Üstyapı Sektörü, Avrupa ve Asya’nın Üretim Üssü Olacak !
Sektör olarak, araçüstü ekipman üretiminde; ülkemiz açısından katma değer üreten, ithalatı durduran ve sürekli olarak artış gösteren istihdam rakamlarının oluşumunu sağlayan bir konumdayız.
Kurgulanan ve gerçekleştirilen akıllı politikalar ile Avrupa’da yaşanan ekonomik kriz durumundan bile etkilenmeyecek kadar stratejik hamlelerde bulunan, rakip pazarları ve üreticileri sürekli olarak takip ederek kendisini geliştirmeye çalışan ve bulunduğu pozisyonu kendisi için yeterli görmeyen, sürekli bir gelişim ile sağlıklı bir büyüme arzusunda olan sektör yöneticilerinin göstermiş olduğı özveri de göz ardı edilmemelidir.
Aynı zamanda da ‘Türkiye Üstyapı Sektörü, Avrupa ve Asya’nın Üretim Üssü Olacak’ sloganı ile 2023 yılı için hedeflenen 500 milyar dolar ihracata ulaşmak için, sanayi ve araçüstü ekipman üreticileri olarak, üzerlerine düşen payı gerçekleştirmek adına, yapılan çalışmalar nedeniyle kendilerine, sonsuz başarılar diliyorum.
Buna bağlı olarak, sektörün nereden nereye geldiği, şu anda hangi durumda olduğu ve gelecek hedeflerinin neler olduğu çerçevesinde, her zaman olduğu gibi rakamlar ve istatistikler ile desteklediğim analizlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
Rakamlarla Üstyapı Sektörü
Dünyada, yılda yaklaşık 17.650 milyar dolarlık bir ticaret hacmi bulunmaktadır ve bunun, 1.545 milyar dolarlık kısmı makine sektörüne aittir. Türkiye’nin bu sektördeki payının ise, 7.506 milyon dolar civarında olduğu görülmektedir.
Peki, bu rakamlara nasıl ulaşıldı? Sadece, 2000-2010 yılı arasındaki 10 yıllık süreçte, 6 kattan fazla büyüyerek 1.240 milyon dolardan, 7.506 milyon dolar seviyesine çıkmış bulunmaktayız. 1970 yılındaki dünya makine ticaretinde, Türkiye’nin payı 0,5 milyon dolar ile yüzde 0,002 iken bugün bu oran, yüzde 0,58’lere kadar ulaşmıştır.
Tek başına yaklaşık 60.000 kişilik bir istihdam sağlayan araçüstü ekipman sektörü dendiğinde, 2011 yılında, mali olarak, yaklaşık 1 milyar dolarlık hacme sahip olan ve 50 farklı ülkeye, yine 2011 yılı için üretim bazında 5 bin adetten fazla, mali olarak da 200 milyon dolardan fazla bir ihracatın akıllara gelmesi gerekmektedir.
Irak, yaklaşık 27 milyon dolarlık bir pay ile ihracatımızdaki en büyük dilime sahiptir; İtalya 18 milyon dolar, Azerbaycan ise 4 milyon dolarlık ihracat miktarı ile Irak’ı takip etmektedir.
Dünyada ise, üstyapı sektörünün yaklaşık olarak 19 milyar dolar seviyesinde bir ihracat değeri vardır. 19 milyar dolarlık dilim içerisinde ise en büyük paya 5 milyar dolar ile Almanya, daha sonra 3 milyar dolar ile ABD ve 2 milyar dolar ile Çin sahiptir. Türkiye ise, geçtiğimiz yıl 200 milyon dolardan fazla bir ihracat rakamına ulaşmış olup 2023 yılı hedefi olan 1 milyar doların üzerine çıkmayı amaçlamaktadır.
Türkiye’nin en çok ihraç etmiş olduğu ekipmanların başında olan, tanker römork ve yarı römorklar 67 milyon dolar, ikinci sıradaki özel tertibatlı araçlar (Çöp kasaları, temizlik kasaları, vb… gibi) 45 milyon dolar ve üçüncü sırada yer alan itfaiye taşıtları yaklaşık 16 milyon dolar ihracat payına sahiptir.
Aynı zamanda, 2011 yılı için özellikle Avrupa’da Yunanistan ile başlayan ve Euro bölgesinde çığ gibi büyüyerek daha sonra Portekiz ve İspanya’ya da sıçrayan krizler nedeniyle, Avrupa ve Ortadoğu arasında stratejik konumu dolayısıyla mükemmel bir yere sahip olan ülkemiz, akıllıca hareket ederek; rotasını, Avrupa’dan Ortadoğu’ya çevirdi. Bununla da ihracatta gerçekleşebilecek herhangi bir daralmanın önüne geçmiş oldu.
İthalatı durduran bir alan olan üstyapı sektörü, ülkemiz için katma değer üretmeye devam etmektedir. Örneğin; ülkemiz 1981 yılından bugüne kadar çöp kasası ithalatı yapmamaktadır; çünkü gerek üretim kalitesi, gerek maliyeti Avrupa ve Ortadoğu gibi yakın coğrafyalar ile kıyaslanamayacak kadar iyi düzeydedir.
Stratejik Planlar
Ülkemizde yapılan ihracatın yaklaşık olarak yüzde 40’ı karayoluyla yapılmaktadır. Bu demektir ki, 2023 yılı için hedeflenen 500 milyar dolar ihracat miktarına ulaşabilmek adına, karayollarından akacak olan yaklaşık 200 milyar dolarlık bir ihracat söz konusu olacaktır. Yurt dışına çıkartılacak ürünler için elbette ki üstyapısı olan kamyonlar, tırlar, vs… araçların kullanılması zorunlu hale gelecektir. Karayolu ile yapılacak olan bu ihracatın, istenilen düzeyde ve sağlıklı olabilmesi adına da, gerek yollar ve altyapı, gerekse üstyapı ve üretim sanayii ile beraber istihdam adına da yaklaşık 60 milyar dolar civarında bir yatırımın yapılması gerekmektedir.
Aynı zamanda, sanayi-imalat sektöründeki 2023 yılı ihracat hedefi 100 milyar dolar civarındadır. Sanayi sektörü ihracatının yaklaşık olarak yüzde 60’ını da araçüstü ekipman üreticilerinin tamamına yakınının da içerisinde bulunduğu KOBİ ölçekli 1-249 kişi kapasiteli işletmelerin yaptığı, istatistiksel analizler sonucu açıkça görülmektedir.
Sadece araçüstü ekipman üreticileri olarak ise hedefimiz, 2023 yılı üretim hedefimizi 5 milyar doların üzerine, ihracat hedefimizi ise önümüzdeki 10 yılda, minimum beş kat büyüyerek 1 milyar doların üzerine çıkartıp dünyadaki devlerinin arasında, ilk beşin içinde yer almak olmalıdır.
Ülkemizde üretimi gerçekleşen, tüm araçüstü ekipmanların fiyat/adet ortalaması alınarak yapılan bir maliyet analizi ile adet başı 40 bin dolar gibi bir rakam karşımıza çıkmaktadır. Fakat, yurt dışından ithal ettiğimiz araçüstü ekipmanlar için yapılan fiyat/adet oranına baktığımızda, adet başı yaklaşık 150 bin dolara kadar bu rakamların çıktığını görmekteyiz.
Arada bu kadar büyük bir maliyet farkı varken, gerek yüksek kalite gerekse uygun maliyetler ile ülke içerisinde üretimler gerçekleştirilirken neden yurt dışından araçüstü ekipman ithal edildiğine ilişkin çalışmalarımız, yoğun bir şekilde devam etmektedir.
Türkiye’nin Üstyapı Üretim Üssü Olmak Adına Avantajları
Ülkemizde, otomotiv üstyapı sektör üretimi ve ihracat hacminin her geçen yıl artış gösteriyor olması,
2011 yılında dünyanın en fazla büyüyen 2. ekonomisi olması,
Stratejik konumu ile Ortadoğu ve Avrupa ülkelerine yakınlığı,
-2011 yılını krizle geçiren Euro Bölgesi Avrupa ülkelerinin zaten yüksek olan üretim maliyetlerinin daha da artması,
Güçlü ekonomik yapısı ile yurt içi ve yurt dışı yatırımcılara güven veriyor olması.
Sonuç
Sonuç olarak, ülkemizin hızlı bir büyüme trendinde olması, güçlü ve güven veren ülke ekonomisi ile birlikte üretime, kapasite artırımına ve kendilerini geliştirmeye açık bir sektör olan araçüstü ekipman sektörü, sanayi üretiminin merkezine doğru hareket etmektedir.
Hedef 2023, 500 milyar dolar ihracat için sektör olarak, üzerine düşen sorumluluğu kabullenip çalışmalarına, aralıksız ve hızlı bir şekilde devam edilmesi gerekmektedir,
Avrupa, Ortadoğu ve diğer dünya ülkelerindeki yüksek maliyetli araçüstü ekipman üretimlerine karşın, ülke içerisinde üretimi gerçekleştirilen ekipmanların maliyetlerindeki optimum seviye korunmalı ve Türkiye’nin Avrupa ve Ortadoğu üretim üssü olması yolunda hiçbir engel ile karşılaşmasına izin verilmemelidir.
