Zaman su gibi akıp geçiyor ve bizler de akıp giden bu zamana ayak uydurmaya çalışıyoruz. Bazen durup şöyle bir geriye baktığımızda anlıyoruz; ne çok yol aldığımızı, onlarca yılın geçtiğini… Ben de dönüp arkama bir baktım ki, 18 yıldır Ticari araç sektöründe ve aynı markaya hizmet etmişim. Aynı markanın da ekmeğini yemiş, onun sayesinde de hayatımı bir düzene sokmuşum.
Ama artık değişim zamanı diyerek, nisan ayından itibaren ticari araç sektöründeki satış odaklı çalışma hayatımı sonlandırdım. Artık ticari araç satmayı, markalar arasında karşılaştırmalar yapmayı, rekabeti devamlı takip etmeyi, hangi araç firmasının nasıl bir yenilik yaptığını, pazarın nasıl değişiklikler yaşadığını takip etmeyi bir yana bırakıyorum.
Aslında bırakamıyorum; çünkü bir satıcı olarak ticari araç sektöründe çalışmayı bıraksam da, mayıs ayının başından beri tüm ticari araçları etkileyecek bir sektörde çalışmaya başlayarak, ister istemez yine ticari araçlarla yakın temasta olacağım. Yani tam ortalarına düştüm diyebilirim.
Türkiye’de 2005 yılından beri “Sıkıştırılmış Doğalgaz” (CNG) dağıtımı yapan Naturelgaz San. ve Tic. A.Ş. firmasında çalışmaya başladım.
Doğalgaz ülkemizde uzun yıllardır kullanılan önemli bir yakıt türü. Yer tabakasının alt katmanlarında bulunan ve ağırlıklı olarak metan olmak üzere çeşitli hidrokarbonlardan oluşan yüksek verimli yanıcı bir gaz karışımıdır. Havadan hafif bir gazdır, dolayısıyla kaçabileceği bir delik bulduğu zaman bulunduğu ortamı uçarak terk eder.
Türkiye’de doğalgazı en çok enerji santrallerinde elektrik üretmek için, ikinci olarak da çok temiz bir yakıt olması nedeniyle, evlerimizde kullanıyoruz. Anımsayanlar bilir; Türkiye’de evlerde kullanılmaya belki de ilk Ankara’da, artan hava kirliliğini önlemek amacıyla başlanmıştı.
Doğalgazın boru hatları ile Botaş sayesinde tüm Türkiye illerine dağıtımı halen devam etmektedir. Ancak topografik koşullar nedeniyle de Türkiye’nin her tarafına boru hatları ile ulaştırılması zorlu bir çalışma gerektirmekte, halen ulaştırılamadığı yurt köşeleri bulunmaktadır. Dolayısıyla, doğalgaz 200-300 bar basınç seviyelerinde sıkıştırılarak, yüksek basınca dayanıklı geniş hacimli tanklarda veya seri bağlanmış tüplerde depolanabilmekte ve nakliyesi gerçekleştirilmektedir.
Doğalgaz enerji sektöründe ve evlerde kullandığımız halinin dışında, özellikle dizel yakıtlı araçların daha verimli ve temiz çalışması için de kullanılmakta olup, bence Türkiye olarak bu uygulamanın biraz gerisinde kalmış durumdayız. Öyle ki, ticari araç sektöründe 2004-2005 yılından itibaren Türkiye’de sıkıştırılmış doğalgaz ile çalışan araçları görmeye başladık. Belki de ilk örnek Ankara Büyükşehir Belediye’sinin almış olduğu 500 adetlik Belediye Otobüsleridir. Halihazırda da Ankara’da 1200 adetin üzerinde sıkıştırılmış doğalgaz ile çalışan belediye otobüsü bulunmaktadır. Tabi Ankara tek örnek olarak kalmamış, Kayseri, Gaziantep, Kocaeli son olarak İstanbul Belediyeleri doğalgazlı otobüs kullanan belediyeler arasına girmiştir.
Türkiye’de genelde belediye otobüslerinde tercih edilen sıkıştırılmış doğalgaz teknolojisine, Bolu Belediyesi kullanmakta olduğu çöp kamyonlarını da dahil etmiş ve 2012 yılından itibaren 10 adet CNG’li çöp kamyonunu satın almıştır. CNG’li araçların kullanılabilmesi için en önemli kriterin dolum istasyonu olması nedeniyle de Bolu Belediyesi, yap işlet devret modeli ile bir de CNG dolum istasyonunu yine 2012 yılı içinde açmış ve çöp kamyonlarına paralel olarak 20 adetin üzerinde hizmet aracını da kullanmaya başlamıştır.
Avrupa’dan örneklere bakarsak, neredeyse tüm ülkelerde sıkıştırılmış doğalgazlı araç kullanımı desteklenmekte, özellikle yoğun nüfusun olduğu şehir merkezlerindeki belediye otobüsleri, çöp kamyonları, yol süpürme araçları gibi araçlarda CNG tercih edilmektedir. En güzel örnek: Madrid’in tüm çöp kamyonları CNG’li araçlardan oluşmaktadır.
Dünya genelinde toplu araç alan büyük filolara bakıldığında da CNG kullanımının gittikçe arttığını ve doğa dostu bu yakıtın şirketlerin hatta ülkelerin vizyonlarını belirlediğini görmekteyiz.
– DHL-kargo firması, Almanya’da 2007 yılında 170 CNG’li araçla başlamış ve günümüze kadar 6500 adetlik filoya ulaşmıştır.
– UPS –kargo firması, Amerika’da ilk etapta 600 adet ile CNG’li araç alımına başlamış, gördükleri faydalardan dolayı, temiz hava/temiz yakıt sloganı ile alınacak tüm yeni araçların CNG’li olmasına karar vermişlerdir.
– Fransa’nın lider marketler zinciri Monoprix firması, ülke genelinde 178 adetlik aracını CNG teknolojisine çevirmiştir.
– Amerikan Telekom firması AT&T, 600 adetlik alım ile başlamış, 2011 yılında 8000 adetlik CNG’li orijinal araç siparişi vermiştir.
– Coca-Cola firması İngiltere’deki dağıtım ağında ve tüm dünyada 2010 yılında 250 adetlik CNG’li araç kullanımını her geçen yıl artırmakta ve teşvik etmektedir.
– Amerika’da 2010 yılı sonu itibariyle 5500 adet okul otobüsü yakıt olarak CNG kullanmaktadır.
Sizleri öncelikle bir birey olarak hayatımdaki değişimden haberdar ettim; ama derin bir konunun da içine girmiş olduk. Konu oldukça önemli ve detaylı, tüm gelişmelerden sizleri haberdar etmeye devam edeceğim.